آشنایی با انواع سند مالکی

باید به این موضوع توجه کرد که قبل از شروع هرگونه معامله خرید و فروش، بهتر است با انواع سند و اعتبار قانونی آن‌ها آشنا شوید. در نظرداشته باشید با اطلاعات ناکافی یا ناقص وارد معامله‌ای ناامن نشوید چون بعد از وقوع این اتفاق، برای حل مشکل خود باید به مراکز قانونی و قضایی مراجعه کنید. در اینجا به 12 مورد از اسناد متداول می‏پردازیم.

انواع اسناد :

1. مشاع

سندهای مشاع هر یک از شرکا بخشی از یک ملک را صاحب می‌باشند و هر یک سند رسمی در اختیار دارند. در واقع ملک مشاع ملکی است که همه‌ی مالکان در تمام آن با هم شریک هستند. معامله و خرید و فروش چنین ملکی نیازمند توجه دقیق‏تری است. در زمان خرید باید تمام مالکان برای فروش یا اجاره رضایت داشته باشند.

2.  شش دانگ

به اسنادی که به صورت کامل به یک شخص تعلق داشته باشد گفته میشود.

این نوع اسنداد یکی از انواع معتبر در بین اسناد ملکی است. در حقیقت شش دانگ یک اصطلاح است که می‏تواند برای انواع اسناد مثل تک برگ یا دفترچه‏ای و منگوله‏دار بکار برده شود و نشان‏دهنده این است که مالک کل ملک یک نفر است. اگر دو نفر مالک باشند معمولا هرکدام سه دانگ را در اختیار خواهند داشت که در سند قید می‏شود.

3.  بنچاق

سند بنجاق بیشتر در گذشته مورد قبول بود و افراد باسواد آن را می‏نوشتند. این سند توسط علمای دینی مهر و امضا می‏شد و اشخاص برای اثبات مالکیت خود، به آن استناد می‏کردند. این سند امروزه خیلی مرسوم نیست! اما اعتبار آن‏ها پس از تایید صحت از طرف مراجع قانونی، قابل قبول است. توجه داشته باشید مطالبی در بنچاق نوشته می‌شود که در دفترچه مالکیت نیست و برای دسترسی به مشخصات ملک، بهتر است در هنگام انجام معامله، محتویات بنچاق مورد مطالعه و بررسی قرارگیرد.

4.  وقفی

سند وقفی عبارت از سندی است که صاحبان ملک یا زمین آن‌ها را وقف کرده و اداره‌ی اوقاف این ملک‌ها را به صورت ۹۹ ساله به دیگران منتقل می‌کند و از آن‌ها اجاره می‌گیرد. خرید و فروش اموال وقفی، بدون اجازه از اداره اوقاف ممنوع بوده و تخلف به حساب می‌آید.

5.  رهنی

این سند مربوط به املاکی است که در زمان خرید آن‌ها از وام و تسهیلات بانکی استفاده می‌شود. سند ملکی رهنی در واقع توسط بانک‎ها و موسسات مالی و اعتباری، برای تضمین پرداخت اقساط با وام‌گیرندگان تنظیم می‎شود. به این صورت که شخص وام‌گیرنده در قبال مبلغی که از بانک دریافت کرده، ملک خود را در گرو یا وثیقه‎ی بانک قرار می‎دهد.

6. عرصه و اعیان

نام این سند برای متقاضیان خرید خانه در شهرهای بزرگ آشناست. چرا که در این شهرها بیشتر منازل مسکونی از نوع واحدهای آپارتمانی هستند که عرصه و اعیان دارند. سند عرصه، سند ملکی مربوط به زمینی است که آپارتمان در آن بنا می‌شود و سند اعیان مربوط به سند ملکی واحدهایی است که بر روی آن زمین ساخته می‌شوند. میزان سهم هریک از مالکین واحدها برای عرصه بستگی به اندازه و متراژ اعیان آن‌ها دارد.

7.  تفکیکی

سندهای تفکیک شده مربوط به املاکی هستند که چند نفر در مالکیت آن با هم شراکت دارند و این سندها مسائل حقوقی مربوط به خود را دارند. هرکدام از سندهای مذکور از نظر حقوقی کاملا مطمئن بوده و قابل استناد هستند و تنها در موارد مشارکتی و برای املاکی که مشترک خریداری می‌شوند، استفاده می‌شوند.

8.  منگوله دار

سندی است که یک منگوله دارد! در واقع سندهای منگوله‌دار همان سندهایی هستند که با یک نخ و یک تکه سرب پلمپ شده‌اند. این پلمپ توسط اداره‌ی ثبت اسناد بر روی سند ایجاد شده که صحت آن را تأیید می‌کند. مالکیت در این گونه از سندها قطعی است و هیچ شک و شبهه‌ای در مسائل حقوقی آن وجود ندارد. اخیرا این سندها باید تبدیل به سندهای تک برگ شوند.

9.  تک برگ

این نوع سندها، اسنادی هستند که یک برگ دارند. این نوع سند ملک، از سوی نهادهای رسمی کشور طراحی شده و به تأیید رسیده‌اند. طراحی این نوع سند ملکی به نحوی است که می‌توان آن‌چه در آن درج شده است را به راحتی خواند و از صحت آن مطمئن شد.

10.  وکالتی

سند وکالتی به سندی است که به نام شخص یا اشخاص دیگری به عنوان وکیل فروشنده‌ی اصلی تنظیم شده باشد.

در این صورت باید وکالت آن‌ها به صورت رسمی و محضری ثبت شده باشد تا برای دیگران نیز از اعتبار لازم برخوردار باشد.

11.  مفروز

مفروز به این معنی است که شخصی قصد جدا کردن سهم خود در یک زمین مشاع را داشته باشد. در بین انواع سند موجود در ایران، سند مفروز یکی از پیچیده‌ترین در نوع خود است.

12.  ورثه ای

زمانی که مالک یک ملک فوت می‏کند، طبق قانون تمام ملک ‏هایی که به نام او بوده به وراث انتقال می‏یابد. سند ملکی ورثه ‏ای گفته می‏شود. اگر قصد خرید ملک ورثه‏ای را دارید با یک متخصص مشورت کنید.