چرا بعضی از کسب‌وکارها چند هزار برابر رشد می‌کنند و سال‌ها ماندگارند؟
- نویسنده : سبحان قاسمیان
- سایر آثار نویسنده : کتاب کارمندی یا کار آفرینی؟ _ کتاب ۱۲ ماه یا ۱۲ سال؟
- مقالات مرتبط : پیش انداز مالی برای کسب‌وکار
عوامل و موانع رشد کسب و کارها چه هستند؟
چه عواملی باعث ماندگاری کسب‌وکارهای می‌شود؟ این سؤال آقای جیم کالینز بود. کالینز محققی درزمینهٔ کسب‌وکار و مدیریت بود. این سؤال تا مدت‌ها در ذهنش بود تا اینکه طرحی تحقیقاتی مطرح می‌کند و عواملی که باعث رشد سریع و پایدار کسب‌وکارها می‌شود را جستجو و پیدا می‌کند.
او 500 شرکت برتر آمریکا را انتخاب می‌کند. معیار انتخاب او شرکت‌هایی بود که سود سالیانه‌شان سه برابر متوسط بورس آمریکا بود که البته رقم قابل‌توجهی است. این رقم سود باید تا 15 سال تداوم می‌داشت. ممکن است برخی از کسب‌وکارها به این رقم‌های سود و حتی بیشتر هم برسند، اما فقط تا یک یا دو سال ادامه می‌یابد.
معیار دیگر کالینز برای انتخاب شرکت‌ها در این تحقیق این بود که حداقل باید این شرکت‌ها 30 سال عمر داشتند. این معیارها بسیار سخت است و اگر بخواهیم شرکت‌هایی را با این معیارها در ایران پیدا کنیم، به تعداد خیلی کمی می‌رسیم شاید حتی به تعداد انگشتان دست نیز نرسند!
کالینز در این تحقیق به عوامل بی‌شماری که در رشد کسب‌وکار تأثیر دارند، دست پیدا کرد، اما او درنهایت اصول اساسی که باعث رشد پایدار و چند هزار برابری کسب‌وکارها می‌شوند را شناسایی کرد. در این آموزش می‌خواهیم در مورد همین اصول صحبت کنیم.
کالینز نتایج تحقیقات خود را در کتابی به نام از خوب به عالی نوشته است. توصیه می‌کنم این کتاب را چند بار بخوانید.
پیش از اینکه به عوامل رشد کسب‌وکارها بپردازیم، به عواملی اشاره می‌کنیم که مانع رشد کسب‌وکارها شده است.
عواملی که مانع رشد کسب‌وکارها شده است:
- مدیران قوی بیرونی
منظور از این افراد کسانی هستند که از داخل مجموعه به مدیریت نرسیده‌اند و از خارج کسب‌وکار برای مدیریت انتخاب شده‌اند. این مدیران حتی ممکن است در خارج از آن کسب‌وکار، خصوصاً در کسب‌وکار خودشان مدیران موفقی باشند.
- پاداش مالی به مدیران و کارمندان
پاداش مالی زیاد سبب رشد کسب‌وکارها نشده است.
- داشتن استراتژی خلاقانه و بسیار پیچیده
اگر استراتژی خیلی خاصی ندارید، نگران نباشید به‌مرور زمان این استراتژی را برای کسب‌وکارتان طراحی می‌کنید. پس لازم نیست همان اوایل کار یک استراتژی حرفه‌ای داشته باشیم.
- محصول:
هیچ‌کدام از محصولات کسب‌وکارها باعث موفقیت آن‌ها نشده است. همان‌طور که می‌دانید عمر محصولات کوتاه‌مدت است. عمر اغلب محصولات معمولاً دو یا سه سال و درنهایت تا 10 سال ادامه می‌یابد.
زمانی که عمر محصول می‌گذرد، آن محصول دیگر باعث رشد کسب‌وکار نمی‌شود. پس اگر محصولات خاص و متفاوتی ندارید، نگران نباشید. محصولات و اختراعات خاص، باعث رشد و موفقیت کسب‌وکار نمی‌شوند.
- شرایط بازار، اقتصاد و صنعت:
این عوامل نیز در رشد کسب‌وکار نقشی ندارند، آیا می‌دانید چرا؟ زیرا این‌ها عواملی هستند که برای همه‌ی افراد یکسان است. به همین دلیل نمی‌تواند عامل رشد و موفقیت یک کسب‌وکار در مقطعی از زمان باشد. به‌عنوان‌مثال رونق اقتصادی یا شرایط اقتصادی خوب باعث رشد چند برابری یک کسب‌وکار نمی‌شود.
بسیاری از کسب‌وکارها در شرایطی رشد پایدار داشته‌اند که دیگران می‌گفتند شرایط اقتصاد، صنعت و بازار خوب نیست. شرایط نامناسب بازار و اقتصاد بهانه‌ی بسیاری از کارآفرین‌هاست و منتظرند که این شرایط بهبود یابد تا کسب‌وکار خودشان را آغاز یا آن را گسترش دهند.
- سرمایه‌ی زیاد:
سرمایه در روند رو به رشد مؤثر است، اما عامل رشد کسب‌وکارها نمی‌باشد. کسب‌وکارهایی هستند که با سرمایه‌ی زیاد کار خودشان را آغاز کرده‌اند اما به نتیجه‌ی مطلوب نرسیده‌اند.
سرمایه‌ی اولیه‌ی زیاد نه تنها باعث رشد و موفقیت نشده است، بلکه گاهی کسب‌وکار را به نابودی نیز می‌کشاند. زیرا کسب‌وکاری که در حال رشد نباشد سرمایه را هزینه می‌کند.
- تکنولوژی:
برای رشد و موفقیت کسب‌وکار تکنولوژی خاص و پیچیده‌ای مؤثر نبوده است. به‌عنوان‌مثال بگوییم ورود تلفن به یک کسب‌وکار آن را متحول کرده است، هیچ‌گاه این‌چنین نبوده است. هرچند تکنولوژی تأثیر بسزایی در رشد و موفقیت دارد، اما عامل اساسی نیست.
- ادغام دو کسب‌وکار متوسط:
جالب است بدانید که خریدوفروش کسب‌وکارها رایج است، اما ادغام دو یا چند کسب‌وکار هیچ‌گاه باعث رشد دائمی کسب‌وکار جدید نشده است.
معمولاً کسب‌وکارهایی که ادغام می‌شوند بعد از مدتی همه‌ی آن‌ها نابود می‌شوند و احتمال موفقیت کسب‌وکارهای ادغام‌شده کم است. البته گاهی اوقات کسب‌وکارهای بزرگ، کسب‌وکارهای کوچک را به کار می‌گیرند و این امر باعث رشد آن‌ها نیز می‌شود.
کتاب از خوب به عالی را مطالعه کنید؛ در این کتاب عوامل رشد و عدم رشد پایدار شرکت‌ها با مثال‌های واقعی توضیح داده‌شده است.
عوامل واقعی رشد کسب‌وکارها
- مدیر رتبه‌ی پنجم
به عقیده‌ی کالینز، این افراد مدیرانی هستند که یا مؤسس آن کسب‌وکار بوده یا فردی از داخل همان مجموعه هستند که چندین سال در آن کسب‌وکار، کارکرده و به‌تدریج به مدیریت رسیده‌اند. این عامل در مقابل مدیرانی قرار می‌گیرند که از خارج مجموعه به‌عنوان مدیر انتخاب می‌شوند.
اگر شما تصور می‌کنید که فردی هستید که قابلیت‌های یک مدیر را ندارید و باید فردی را از بیرون کسب‌وکار به‌عنوان مدیر وارد کنید، این نکته را بدانید که آن فرد سبب رشد کسب‌وکار شما نمی‌شود و فقط وقتتان را تلف می‌کنید.
- اول استخدام بعد هدف:
دومین عاملی که باعث رشد کسب‌وکارها می‌شود، شاید کمی پیچیده به نظر برسد، این است که ابتدا استخدام کنید و سپس برنامه و هدفتان را باهمکار جدید معین کنید.
- نحوه‌ی برخورد با واقعیات و مشکلات:
عامل دیگر که باعث رشد پایدار شده است، نحوه‌ی برخورد با بحران‌ها و مشکلات پیش رو است. برخورد کسب‌وکارها با مشکلات و بحران‌ها به‌گونه‌ای بوده که باعث رشد پایدار آن‌ها شده است. در این آموزش یاد می‌گیریم چگونه با موانع سر راهمان برخورد خوب و منطقی داشته باشیم.
- اصل خارپشتی:
اصل خارپشتی درواقع همان اصول پایه‌ای کسب‌وکارهاست.
- نظم پایه‌ای:
منظور سیستمی منظم در کسب‌وکار است.
- استفاده‌ی به‌موقع و مناسب از تکنولوژی:
تکنولوژی شاید عاملی چندان مهم و اساسی نباشد، اما می‌تواند در جریان رشد کسب‌وکار بسیار کمک کند. نکتهی مهم‌تر این است که از تکنولوژی مناسب و در زمان مناسب استفاده کنیم.
بسیاری از کارآفرین‌ها این دغدغه را دارند که باید از همه‌ی تکنولوژی‌ها استفاده کنند و اگر یکی را از قلم بیندازند از دیگران عقب می‌مانند. درصورتی‌که همین عامل باعث می‌شود که کسب‌وکارشان رشد نکند.
استفاده از تکنولوژی‌ای که به درد کسب‌وکار ما نمی‌خورد یا زمان مناسب برای استفاده از آن فرا نرسیده است چه‌بسا باعث می‌شود که کسب‌وکار ما نابود شود.